Δημοσίευση

Στις 28 Μαρτίου 2025 δημοσιευθηκε ο νόμος ν. 27(Ι) του 2025 ο οποίος τροποποιεί τον περί Επιστημονικού Τεχνικού Επιμεληρηρίου Κύπρου νόμο και αφορά την ευχέρεια του ΕΤΕΚ να θεσπίζει και διατηρεί Μητρώο Μελετητών και Επιβλεπόντων Μηχανικών.

Περαιτέρω, η Βουλη έχει ψηφίσει και τους σχετικούς με το Μητρώο Μελετητών Κανονισμούς ΚΔΠ 111 του 2025 οι οποίοι δημοσιεύτηκαν στην επίσημη εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 25.04.2025. Με βάση τους Κανονισμούς το μητρώο φιλόξενει τους κλάδους της αρχιτεκτονικής, της πολιτικής μηχανικής, της αγρονομικής – τοπογράφικής μηχανικής, της μηχανολογικής μηχανικής και της ηλεκτρολογικής μηχανικής. 

Η δημοσιευση της νέας νομοθεσίας αποτελεί σημαντικό ορόσημο μιας προσπάθειας που ξεκίνησε πριν πολλά χρόνια με κύριο στόχο την περαιτέρω αναβάθμιση αλλά και τη θωράκιση του επιβλέποντα- μελετητή καθώς επίσης και την περαιτέρω σύζευξη της περί ρυθμίσεως οδών και οικοδομών νομοθεσίας που διέπει τα της αδειοδότησης και ελέγχου της ανάπτυξης με την περί ΕΤΕΚ νομοθεσία. Με τη ψήφιση του Μητρώου μπορεί πλέον να ενεργοποιηθεί η πρόνοια της περί Οδών και Οικοδομών νομοθεσίας 19(I)/2016 με την οποία στον ορισμό του μελετητή (αρχιτέκτονα και πολιτικού μηχανικού) έχει προστεθεί και η προϋπόθεση όπως αυτός είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο Μελετητών και Επιβλέποντων Μηχανικών που τηρεί το ΕΤΕΚ. Σημειώνεται πως με βάση τις ρυθμίσεις που ψήφισε η Βουλή η πρακτική έναρξη εφαρμογής των Κανονισμών θα είναι 36 μήνες την γνωστοποίηση από τον Υπουργό Εσωτερικών της έναρξης εφαρμογής της ειδικής πρόνοιας του νόμου ν. 19(I)/2016. Επί της ευκαιρίας το ΕΤΕΚ θέλει να ευχαριστήσει γενικά όσους συνέβαλαν στο να φτάσουμε εδώ και ειδικά τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών, Επικοινωνίων και έργων κ. Μαρίνο Μουσιούττα. Επιπλέον, σημειώνεται πως η μεταβατική περίοδος των 36 μηνών θα αξιοποιηθεί για την όσο δυνατό καλύτερη προετοιμασία εφαρμογής, συμπεριλαμβάνομένης και της μηχανογράφησης / ψηφιοποίησης του Μητρώου.

Οι Κανονισμοί καθορίζουν κριτήρια και απαιτήσεις αρχικής εγγραφής στο μητρώο (π.χ. διατήρηση κατάλληλης ασφάλειας επαγγελματικής ευθύνης, αρχική εκπαίδευση σε θέματα συναφή με τις μελετητικές υπηρεσίες, στόχευση και βελτίωση της πρακτικής άσκησης κοκ) που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για αναβάθμιση του ρόλου των μελετητών. Απώτερη επιδίωξη είναι η βελτίωση της πληρότητας και της ποιότητας των παρεχόμενων μελετητικών υπηρεσιών με στόχο την προστασία του παραλήπτη των υπηρεσιών, του δομημένου περιβάλλοντος και εν τέλει η αναβάθμιση του επαγγέλματος. Σημειώνεται ότι για τους υφιστάμενους μελετητές προβλέπονται ειδικές διατάξεις που απαλλάσσουν τους μελετητές από σειρά προϋποθέσεων που σχετίζονται με την αρχική εγγραφή.

Πέρα από τις ρυθμίσεις που αφορούν την αρχική εγγραφή καθορίζονται επίσης κριτήρια και απαιτήσεις για τη διατήρηση κάποιου στο μητρώο μελετητών και επιβλεπόντων όπως η υποχρέωση για συνεχιζόμενη εκπαίδευση, η ασφάλιση κοκ. Εισάγονται επίσης και ταχύτερα διοικητικά εργαλεία επιβολής, ανεξάρτητα από τυχόν πειθαρχικές διαδικασίες.  

Επίσης τους κανονισμούς εισάγονται πρόνοιες οι οποίες ενδυναμώνουν την ανεξαρτησία και αμεροληψία των μελετητών (ασυμβίβαστες ιδιότητες), ενόψει και της αναβάθμισης των αρμοδιοτήτων τους και της αξιοποίησης ευρύτερα του θεσμού του αυτοελέγχου. Ειδικότερα και συμπληρωματικά από τις πρόνοιες της υφιστάμενης περί ρυθμίσεως οδών και οικοδομών νομοθεσίας, οι Διοικητικοί Σύμβουλοι σε εργοληπτικές εταιρείες και εταιρίες ανάπτυξης γης δεν δύνανται να εγγραφούν στο Μητρώο. Μέτοχοι στις εταιρείες αυτές δύνανται να εγγραφούν στο Μητρώο μόνο υπό την προϋπόθεση πως το μετοχικό κεφάλαιο που κατέχουν δεν υπερβαίνει το 33% και εφόσον έχουν διπλάσιο όριο ασφαλιστικής κάλυψης από αυτό που ορίζει ο σχετικός κανονισμός. 

Τέλος, σημειώνεται πως, στο πλαίσιο της αναγκαίας διαφάνειας για τα πρόσωπα που κατέχουν την ιδιότητα του μελετητή,  το μητρώο μελετητών, μαζί με τα στοιχεία επικοινωνίας τους, θα είναι δημόσιο και αναρτημένο στο διαδίκτυο.

Δεδηλωμένη πρόθεση του ΕΤΕΚ είναι η ταχεία ενεργοποίηση του Μητρώου και για τους κλάδους Ηλεκτρολογικής και Μηχανολογικής Μηχανικής η οποία μπορεί να επιτευχθεί με την τροποποίηση του Κανονισμού 111 του 2006 η οποία αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, αφού ήδη βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας.

Σημαντικό θέμα που απασχόλησε ιδιαίτερα το  Επιμελητήριο κατά τη διαδικασία προώθησης της νομοθεσίας, ειδικά όσον αφορά την ένταξη των ηλεκτρολόγων μηχανικών στο Μητρώο, ήταν η διασύνδεση των Κανονισμών για το Μητρώο Μελετητών με την περί Ηλεκτρισμού νομοθεσία αφού το ΕΤΕΚ διαφώνησε σε σχέση με το θέμα αυτό με το κείμενο των κανονισμών που κατατέθηκε από την εκτελεστική εξουσία στη βουλή. Ωστόσο, μετά από συντονισμένες και επίμονες ενέργειες του ΕΤΕΚ και κατόπιν αμοιβαίας συνεννόησης με το Υπουργείο,  διασφαλίστηκε πως η νομοθεσία, όπως τελικά υιοθετήθηκε από το κοινοβούλιο, επιβεβαιώνει πως δικαίωμα μελέτης ηλεκτρικής εγκατάστασης για αναπτύξεις ή εργασίες για τις οποίες απαιτείται άδεια οικοδομής, έχουν αυτοί που τους απέδωσε αυτό το δικαίωμα ο Κανονισμός 111 του 2006 (περί Οδών και Οικοδομών ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις). Περαιτέρω όπως ισχύει και σήμερα, οι ηλεκτρολόγοι μέλη του ΕΤΕΚ θα συνεχίσουν να πληρούν και τις πρόνοιες της περί ηλεκτρισμού νομοθεσίας όπως ισχύουν σήμερα ή όπως ανάλογα θα διαμορφωθούν μελλοντικά αφού διαδικασία τροποποίησης της περί ηλεκτρισμού νομοθεσίας είναι σε εξέλιξη και αναμένεται να προωθηθεί σύντομα προς τη Βουλή. Πρόθεση του ΕΤΕΚ είναι όπως η καταληκτική διατύπωση για το ποιοι μπορούν να εκπονούν μελέτες ηλεκτρικής εγκατάστασης κάτω από την περί ρυθμίσεως οδών και οικοδομών νομοθεσία περιληφθεί και στην υπό διαβούλευση περί Ηλεκτρισμού νομοθεσία και σχετικούς Κανονισμούς.